بنابراین اگر متنجس جامد شد، سرایت نکرده و در صورتی که مایع و مرطوب باشد، وقتی منجس است که اثر نجاست را منتقل سازد و در این معنا، واسطه اول قابل اطمینان است و اما در واسطه های دوم و سوم، انسان اطمینان پیدا نمی کند که اثر نجاست منتقل شده باشد و از همینجا فتوا به احتیاط داده شده است. با این شرح واسطه اول به صورت مطمئن محکوم به نجاست است و بعد از واسطه سوم، محکوم به طهارت و نجاست واسطه دوم و سوم از باب احتیاط خواهد بود.
سؤال: باسلام درمورد تعدد واسطه در انتقال نجاسات است بعضی از مجتهدین مثل آیت الله وحید خراسانی رعایت تا واسطه اول را ذکر میکنند و واسطه دوم و سوم را به احتیاط واجب عنوان می کنند و بعضی مثل آیت الله سیستانی رعایت تا واسطه سوم را ذکر میکنند و بعضی مثل آیت الله روحانی فقط تا واسطه اول را برای اجسام جامد ذکر می کنند و بعضی مثل ایت الله بحجت متنجس را مطلقا منجس می دانند باتوجه به موارد گفته شده و اشراف جنابعالی نسبت به احکام فقهی سوال اینجانب این است که : ۱- چرا در این موضوع انقدر تعدد فتوا وجود دارد و علت آن را اگر ممکن است و فرصت دارید شرح بدهید ۲ کدام حکم به حقیقت نزدیک تر است ۲- آیا بین اجسام جامد و مایعات در مورد واسطه انتقال فرقی میباشد ۳- مبنای سه واسطه ازکجا آمده است و این موضوع که انسان یادش باشد که متنجس که با رطوبت به آن ملاقات کرده واسطه چندم بوده حافظه قوی میخواهد و ممکن است دچار اشتباه شویم که متنجس ذکر شده واسطه دوم بوده یا سوم در این موارد چه باید کرد
با سلام و تحیت؛ با توجه به اینکه اصل اولیه در اشیاء طهارت و پاکی است، نجاست در اشیاء خاصی منحصر است و طبعاً اگر چیزی که طاهر است نجس شود، باید با یکی از چیزهائی که ذاتاً نجس اند تماس داشته باشد و طبعاً صرف تماس منجس نیست و قاعدتاً باید نجاست بوسیله آنها سرایت بکند و از خود اثری در آن شیء پاک منتقل سازد و از همینجا فرق بین مایع و جامد مشخص خواهد شد؛ چراکه اگر نجس العین به صورت خشک با یک شیء پاک در تماس داشته باشد، نجس نمی کند و از همینجا به دست می آید که متنجس یعنی چیزی که ذاتاً پاک است ولی بواسطه یکی از این نجس ها آلوده شده، وقتی منجس است که اثر نجاستی که بر او منتقل شده، به آن شیء پاک سرایت کرده و منتقل شود.