سؤال: آیا شخص متهم به ارتکاب جرم، شرعاً ملزم به پاسخگویی به سوالات مقام قضایی، اعم از بازپرس و دادیار و دادستان در دادسرا یا قاضی در دادگاه است ؟ اگر وی از ادای توضیحات یا پاسخ به سوالات مقام قضایی امتناع ورزد، آیا می‌توان وی را مجبور به پاسخگویی نمود ؟ در صورت ادامه امتناع متهم از ادای توضیحات یا پاسخ به سوالات، « سکوت ِ» او چگونه تعبیر می‌شود ؟

پاسخ:

با سلام و تحیت؛پاسخ سؤال ارسالی در مسأله ۳۵۱۲ از رساله عملیه آمده که عیناً برای شما ارسال می گردد:

مسئلۀ ۳۵۱۲ : اگر مدّعی‌علیه پس از عرضه شدن دعوی، سکوت کند- نه اقرار کند و نه انکار- اگر سکوت مدّعی علیه با عذر باشد قاضی باید عذرش را مرتفع کند و اگر بدون عذر سکوت کند قاضی او را ترغیب به شکستن سکوت می‏کند و اگر مؤثّر نشد، قاضی اعمال شدّت و تندی می‏کند. اگر باز اصرار بر سکوت کند، قاضی می‏گوید جواب بده و اگر جواب ندهی تو را نکول‌کننده اعلام می‏کنم و بهتر است این جمله را سه بار تکرار کند و اگر پس از آن باز اصرار بر سکوت کرد، قاضی از مدّعی بینه و شهود طلب می‏کند، اگر آورد مطابق آن حکم صادر و دعوی ختم می‏شود و اگر بینه نداشته باشد یا آن‎را حاضر نکند، در صورت درخواست مدّعی، قاضی از مدّعی علیه می‏خواهد قسم یاد کند و یا قسم را به مدّعی ارجاع کند، اگر اینها را انجام دهد باز حکم صادر می‏شود و دعوی فیصله می‏یابد و اگر باز مدّعی علیه به سکوت خود ادامه دهد، بنا بر احتیاط واجب قاضی ولایتاً از مدّعی می‏خواهد تا او قسم بخورد و دعوی به نفع وی پایان می‏پذیرد.